W kontekscie ikonografii :
Paleta złożona z 4 barw jest znana od antyku. Sklada sie na nia gama czterech barw: ochry, glinki, czerni i bieli. Jej wybor przez wielkich malarzy byl swiadomy, mimo ze do dzis cel uzycia wlasnie taich zlozen nie jest do konca zweryfikowany. Nie wiadomo konkretnie jaka filozofia prawdopodobnie sie za tym kryla. Bynajmniej w ikonografii paleta 4 barw trwala do okresu postbizantyjskiego, kiedy pojawia sie nowa paleta wzbogacona o 'obce' barwy, nie bedace zwiazane z baza palety 4 barw.
4 wymienione barwy pozwalaja na utworzenie wszystkich wlasciwie kolorow, jesli nie bezposrednio to efekt konkretnego koloru uzyskuje sie poprzez nalozenie np. na cieply odcien warstwy laserunkowej w odcieniu chlodnym, albo odwrotnie. To wszystko sprawia, ze oko odbiera taki zabieg jako konkretny kolor.
Glowna cecha "czterokoloru" jest
jednosc. Szczegolnie dlatego, ze m.in. 3 z 4 barw tej palety jest pochodnych od ochry. glinke i czern uzyskuje sie poprzez wypalanie ochry w roznych temperaturach. (chyba glinke, mam problem z tlumaczeniem greckiego okreslenia dla barwy, ktora wydaje mi sie ze w polskim nazewnictwie funkcjonuje jako wlasnie glinka, ale pewna nie jestem.. )
Spokoj, dzieki odcieniom pasteli, wynikajacym ze stosowania tej palety. Uzyskanie klimatu pasteli nie jest w tym przypadku wyborem malarza, ale raczej potrzeba uzyskania wiekszej ilosci odcieni. W ten sposob pastelowosc wplywa na czystosc i widocznosc malunku, szczegolnie w pomieszczeniach slabo oswietlonych.
W obecnych czasach paleta 4 barw dalej funkcjonuje w oryginalnej formie, badz jest wzbogacana o konkretne kolory, m.in w celu 'wyjscia' z atmosfery pastelowej, dla uzyskania mocno nasyconych kolorow, ale i istnieja oczywiscie jeszcze inne palety barw dla ikonografii.
Paleta 4 barw, mimo ze powody jej funkcjonowania nie sa dokladnie znane to jednak jej swiadome funkcjonowanie w przeszlosci, zdaje sie wskazywac na to, ze wybor taki a nie inny musial miec mocne i wazne uzasadnienie, dlatego wielu kontynuuje malowanie ikon i freskow w oparciu wlasnie o ta palete.
Wiecej o palecie 4 barw napisal m.in. Alekos Levidis w "ON ANCIENT GREEK PAINTING". Nie wiem czy zostalo to wydane w jezyku polskim.. Czesto tez zagadnienie objasnia w swoich ksiazkach Pan George Kordis. Czesc jego literatury dostepna jest rowniez w jezyku angielskim.
Moje osobiste odczucie jest takie, ze paleta 4 barw jest wspaniala i daje ogromne mozliwosci. W miare potrzeb mozna uzyskac skrajna delikatnosc albo wyrazistosc, wszystko zalezy od wybranego podkladu i pozniejszych warstw laserunowych. Z pewnoscia jest to moje osobiste dazenie, aby w ten sposob potrafic malowac, niemniej jednak odnosze wrazenie, ze w tej technice potrzebna jest niezwykla zrecznosc, dlatego ze od chlodnego lub cieplego kolorystycznie podloza odcina sie bardzo wyraznie kolejna warstwa laserunkowa bedaca jego 'przeciwienstwem cieplnym'.. wtedy czarno na bialym widac kazdy blad..
Moze sie myle, ale przykladem omawianej palety sa nastepujace prace autorstwa Pana Kordisa, mimo ze ten nie zawsze malowal w oparciu o wlasnie ta palete :
http://1.bp.blogspot.com/__jDBisUXN_I/S ... Kordis.jpghttp://teologie.uaic.ro/upload/Theo/ima ... 0FINAL.JPGTe sa bardzo pastelowe przyklady, ciemniejszych i chlodniejszych przykladow nie umiem teraz znalezc :/