Jan van Eyck (ok. 1390-1441) - malarz niderlandzki, przedstawiciel XV wiecznego realizmu niderlandzkiego.
W innym temacie forum omówiliśmy jego obraz „Portret małżonków Arnolfinich” a tutaj pragnę przybliżyć sposób malowania.
Niewiele jest informacji na temat sposobu jego malowania i gdyby ktoś mógł coś dopisać byłabym wdzięczna, gdyż jest to arcyciekawa technika.
W przeciwieństwie do np. Rembrandta wychodził z bieli do ciemnego. Mistrzowsko malował laserunkami, warstwami cały obraz.
Etapy pracy:
Deska z dwóch kawałków dębiny o pionowych słojach została pokryta klejem (ze skór zwierzęcych) zmieszanym z kredą. Podkład wypolerowany do gładkości.
Na tym cienkim pędzlem i wodną farbą naniósł rysunek.
Całą powierzchnię pokrył (uszczelnił) olejem schnącym, prawdopodobnie lnianym.
Zaczynał od nanoszenia poszczególnych pastelowych, jasnych kolorów , coś w rodzaju jednolitej barwnej plamy. Pigment był mieszany (ucierany na kamieniu) z olejem i z dodatkiem bieli matowej, ołowiowej.
Na to miejscami nakładał drugą..trzecią warstwę ale już z coraz mniejszą ilością bieli.
Ostateczny modelunek „ bryły” powstawał już bez bieli.
Prawdopodobnie ostatnia warstwa to laserunek z grynszpanu*
*Grynszpan (hydroksyoctan miedzi, Cu(CH3COO)2•Cu(OH)2) – związek chemiczny, sól kompleksowa miedzi i kwasu octowego.
W temperaturze pokojowej jest to zielononiebieska substancja krystaliczna. Związek ten jest silnie toksyczny. Dawniej był wykorzystywany jako substancja barwiąca do farb (zieleń miedziowa, zieleń miedziana) oraz jako środek przeciwko szkodnikom. Odmiana zielona nazywana jest grynszpanem szwedzkim, a niebieska grynszpanem francuskim.
Tak zwany grynszpan szlachetny to patyna, nie jest ona hydroksyoctanem miedzi.
Badacze nie znaleźli śladów lotnych rozpuszczalników (jak np. terpentyna…) i nie wiadomo czy ją stosował. Kiedyś, gdzieś czytałam, ze dodawał werniks do medium.
Każdy kolor traktowany jest indywidualnie. Ślady pędzla niewidoczne. Warstwy były przejrzyste i działały jak filtry, coś w rodzaju nakładanych na siebie kolorowych szkiełek.
Część informacji pochodzi z książki "Techniki wielkich mistrzów malarstwa" praca zbiorowa, wydawnictwa Arkady